RNA激活

RNA激活(RNA activation, RNAa) 是一种由小分子RNA介导的特异性基因表达上调机制,是李龙承等[1]于2006年首先在人细胞中发现并命名的。随后,其他研究小组也报道了相似的现象,证明了RNA激活是从人及大小鼠等哺乳类动物到植物及线虫中的保守现象[2][3][4][5][6][7][8][9][10]。RNA激活是由靶向基因启动子区域的双链小RNA(dsRNA)分子介导并需要Argonaute(AGO)蛋白的参与[1][11]。这类能够诱导RNA激活现象(即激活基因表达)的dsRNA被称为小激活RNA(small activating RNA,saRNA)[12]。saRNA可通过人工设计及化学合成而获得,也可为天然存在的内源性RNA如miRNA;前者介导的RNA激活被称为外源性RNA激活,后者为内源性RNA激活。

与RNA干扰(RNAi)的异同

介导外源性RNA激活的saRNA与介导RNAi的siRNA结构相似, 是含21个核苷酸的双链RNA(dsRNA),其兩条链在各自的3’端含2个核苷酸的突出。和RNAi一样,RNAa也需要AGO蛋白特别是AGO2的参与,其作用可能是处理和活化saRNA分子,并介导saRNA与其启动子上的靶位点结合。与RNAi(主要发生在胞浆)不同的是,RNA激活机制发生在细胞核,介导RNA激活的saRNA靶向启动子而不是mRNA序列,此外,RNA激活具有特殊的时效性,表现为其效果(基因表达上调)的出现呈现48小时左右的滞后,及效果的长久性(10-14天)[1][13][14]。其机制被认为是因为RNA激活导致了表观遗传的改变[15]

内源性RNA激活

2008年Place等[16]报道了天然存在的miRNA也能够靶向启动子序列而诱导RNA激活。他们发现人CDH1及CSDC2基因启动子存在miR-373的靶位点,在人肿瘤细胞中引入miR-373的模拟物(mimics)能激活其靶基因的表达。后来,Huang等进一步证实了内源性miRNA介导的RNAa,并且发现该机制在正常及肿瘤细胞的增殖中起重要作用[17]。Xiao等还报道了靶向增强子区域的miRNA也能够诱导RNA激活[18]。Chaluvally-Raghavan等发现miR-551b-3p通过靶向激活STAT3而促进卵巢癌细胞增殖、生存和肿瘤生长[19]。目前对于有多少基因受到内源性RNA激活机制的调控还不清楚,但有研究发现miRNA[20]及AGO蛋白[21]在人基因组的启动子区存在广泛的结合位点,提示miRNA可能在转录或者表观遗传水平调控大量的基因。

RNA激活的应用

RNA激活是一种简单易行的上调基因表达的方法,在生物医学领域具有广泛的潜在用途,包括作为工具用于研究基因的功能[22]和对细胞进行重新编程[23][24][25][26],以及作为治疗疾病的手段,包括肿瘤、心血管疾病、勃起功能障碍等[27][28][29][30][31][32]。目前,治疗肝癌的saRNA药已经进入临床试验[28]

參考來源

  1. Li LC, Okino ST, Zhao H; 等. . Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. November 2006, 103 (46): 17337–42. PMC 1859931. PMID 17085592. doi:10.1073/pnas.0607015103.
  2. Janowski BA, Younger ST, Hardy DB, Ram R, Huffman KE, Corey DR. . Nat. Chem. Biol. March 2007, 3 (3): 166–73. PMID 17259978. doi:10.1038/nchembio860.
  3. Li LC. . . Caister Academic Press. 2008 [2011-12-13]. ISBN 978-1-904455-25-7. (原始内容存档于2012-01-02).
  4. Check E. . Nature. 2007, 448 (7156): 855–8. PMID 17713502. doi:10.1038/448855a.
  5. Huang V; 等. . PLoS One. 2010, 5 (1): e8848 [2011-12-13]. PMC 2809750. PMID 20107511. doi:10.1371/journal.pone.0008848. (原始内容存档于2011-08-14).
  6. Turunen MP, Lehtola T, Heinonen SE, Assefa GS, Korpisalo P; 等. . Circ Res. 2009, 105 (6): 604–609 [2011-12-13]. (原始内容存档于2014-10-21).
  7. Meng, Xing; Jiang, Qian; Chang, Nannan; Wang, Xiaoxia; Liu, Chujun; Xiong, Jingwei; Cao, Huiqing; Liang, Zicai. . Nucleic Acids Research. 2016-03-18, 44 (5): 2274–2282 [2018-08-20]. ISSN 1362-4962. PMC 4797303. PMID 26873922. doi:10.1093/nar/gkw076. (原始内容存档于2018-08-20).
  8. Shibuya, Kenichi; Fukushima, Setsuko; Takatsuji, Hiroshi. . Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 2009-02-03, 106 (5): 1660–1665 [2018-08-20]. ISSN 1091-6490. PMC 2629447. PMID 19164525. doi:10.1073/pnas.0809294106. (原始内容存档于2018-08-21).
  9. Seth, Meetu; Shirayama, Masaki; Gu, Weifeng; Ishidate, Takao; Conte, Darryl; Mello, Craig C. . Developmental Cell. 2013-12-23, 27 (6): 656–663 [2018-08-20]. ISSN 1878-1551. PMC 3954781. PMID 24360782. doi:10.1016/j.devcel.2013.11.014. (原始内容存档于2018-08-21).
  10. Turner, Michael J.; Jiao, Alan L.; Slack, Frank J. . Cell Cycle (Georgetown, Tex.). 2014, 13 (5): 772–781 [2018-08-20]. ISSN 1551-4005. PMC 3979913. PMID 24398561. doi:10.4161/cc.27679. (原始内容存档于2018-08-20).
  11. Portnoy, Victoria; Lin, Szu Hua Sharon; Li, Kathy H.; Burlingame, Alma; Hu, Zheng-Hui; Li, Hao; Li, Long-Cheng. . Cell Research. 2016-3, 26 (3): 320–335 [2018-08-20]. ISSN 1748-7838. PMC 4783471. PMID 26902284. doi:10.1038/cr.2016.22. (原始内容存档于2018-08-21).
  12. , 2014-10-01 [2018-08-20], (原始内容存档于2019-02-17)
  13. Place, Robert F.; Noonan, Emily J.; Földes-Papp, Zeno; Li, Long-Cheng. . Current Pharmaceutical Biotechnology. 2010-8, 11 (5): 518–526 [2018-08-20]. ISSN 1873-4316. PMC 3413318. PMID 20662764. (原始内容存档于2018-08-21).
  14. Reebye, Vikash; Sætrom, Pål; Mintz, Paul J.; Huang, Kai-Wen; Swiderski, Piotr; Peng, Ling; Liu, Cheng; Liu, Xiaoxuan; Lindkaer-Jensen, Steen. . Hepatology (Baltimore, Md.). 2014-1, 59 (1): 216–227 [2018-08-20]. ISSN 1527-3350. PMC 4655108. PMID 23929703. doi:10.1002/hep.26669. (原始内容存档于2018-08-20).
  15. Portnoy V, Huang V, Place RF, Li LC. . Wiley Interdiscip Rev RNA. 2011, 2 (5): 748–60 [2011-12-13]. doi:10.1002/wrna.90. (原始内容存档于2015-05-26).
  16. Place RF, Li LC, Pookot D, Noonan EJ; 等. . Proc Natl Acad Sci U S A. 2008, 105 (5): 1608–13 [2011-12-13]. (原始内容存档于2012-06-01).
  17. Huang V, Place RF, Portnoy V, Wang J, Qi Z, Jia Z, Yu A, Shuman M, Yu J, Li LC. . Nucleic Acids Res. 2011 Nov 3. [Epub ahead of print] [2011-12-13]. (原始内容存档于2014-06-07).
  18. Zou, Qingping; Liang, Ying; Luo, Huaibing; Yu, Wenqiang. . Advances in Experimental Medicine and Biology. 2017, 983: 113–125 [2018-08-20]. ISSN 0065-2598. PMID 28639195. doi:10.1007/978-981-10-4310-9_8. (原始内容存档于2018-08-20).
  19. Chaluvally-Raghavan, Pradeep; Jeong, Kang Jin; Pradeep, Sunila; Silva, Andreia Machado; Yu, Shuangxing; Liu, Wenbin; Moss, Tyler; Rodriguez-Aguayo, Cristian; Zhang, Dong. . Cell Reports. 05 17, 2016, 15 (7): 1493–1504 [2018-08-20]. ISSN 2211-1247. PMC 4914391. PMID 27160903. doi:10.1016/j.celrep.2016.04.034. (原始内容存档于2018-08-20).
  20. Paugh, Steven W.; Coss, David R.; Bao, Ju; Laudermilk, Lucas T.; Grace, Christy R.; Ferreira, Antonio M.; Waddell, M. Brett; Ridout, Granger; Naeve, Deanna. . PLoS computational biology. 2016-2, 12 (2): e1004744 [2018-08-20]. ISSN 1553-7358. PMC 4742280. PMID 26844769. doi:10.1371/journal.pcbi.1004744. (原始内容存档于2018-08-20).
  21. Huang, Vera; Zheng, Jiashun; Qi, Zhongxia; Wang, Ji; Place, Robert F.; Yu, Jingwei; Li, Hao; Li, Long-Cheng. . PLoS genetics. 2013, 9 (9): e1003821 [2018-08-20]. ISSN 1553-7404. PMC 3784563. PMID 24086155. doi:10.1371/journal.pgen.1003821. (原始内容存档于2018-08-20).
  22. Wang, Ji; Place, Robert F.; Huang, Vera; Wang, Xiaoling; Noonan, Emily J.; Magyar, Clara E.; Huang, Jiaoti; Li, Long-Cheng. . Cancer Research. 2010-12-15, 70 (24): 10182–10191 [2018-08-20]. ISSN 1538-7445. PMC 3076047. PMID 21159640. doi:10.1158/0008-5472.CAN-10-2414. (原始内容存档于2018-08-20).
  23. Wang, Ji; Huang, Vera; Ye, Lin; Bárcena, Alicia; Lin, Guiting; Lue, Tom F.; Li, Long-Cheng. . Stem Cells and Development. 2015-02-01, 24 (3): 345–353 [2018-08-20]. ISSN 1557-8534. PMC 4303016. PMID 25232932. doi:10.1089/scd.2014.0290. (原始内容存档于2018-08-20).
  24. Wang, Xiaoling; Wang, Ji; Huang, Vera; Place, Robert F.; Li, Long-Cheng. . The Biochemical Journal. 2012-05-01, 443 (3): 821–828 [2018-08-20]. ISSN 1470-8728. PMC 3327998. PMID 22339500. doi:10.1042/BJ20111491. (原始内容存档于2018-08-20).
  25. Esseltine, Jessica L.; Shao, Qing; Huang, Tao; Kelly, John J.; Sampson, Jacinda; Laird, Dale W. . The Biochemical Journal. 2015-11-15, 472 (1): 55–69 [2018-08-20]. ISSN 1470-8728. PMID 26349540. doi:10.1042/BJ20150652. (原始内容存档于2018-08-21).
  26. Reebye, Vikash; Sætrom, Pål; Mintz, Paul J.; Rossi, John J.; Kasahara, Noriyuki; Nteliopoulos, Georgios; Nicholls, Joanna; Haoudi, Abdelali; Gordon, Myrtle. . Molecular Therapy. Nucleic Acids. 2013-06-04, 2: e97 [2018-08-20]. ISSN 2162-2531. PMC 3696904. PMID 23736775. doi:10.1038/mtna.2013.23. (原始内容存档于2018-08-20).
  27. Chen, Ruibao; Wang, Tao; Rao, Ke; Yang, Jun; Zhang, Shilin; Wang, Shaogang; Liu, Jihong; Ye, Zhangqun. . The Journal of Sexual Medicine. 2011-10, 8 (10): 2773–2780 [2018-08-20]. ISSN 1743-6109. PMID 21819543. doi:10.1111/j.1743-6109.2011.02412.x. (原始内容存档于2018-08-20).
  28. . [2018-08-20]. (原始内容存档于2018-08-20) (英语).
  29. Kang, Moo Rim; Yang, Glen; Place, Robert F.; Charisse, Klaus; Epstein-Barash, Hila; Manoharan, Muthiah; Li, Long-Cheng. . Cancer Research. 2012-10-01, 72 (19): 5069–5079 [2018-08-20]. ISSN 1538-7445. PMID 22869584. doi:10.1158/0008-5472.CAN-12-1871. (原始内容存档于2018-08-21).
  30. Voutila, Jon; Reebye, Vikash; Roberts, Thomas C.; Protopapa, Pantelitsa; Andrikakou, Pinelopi; Blakey, David C.; Habib, Robert; Huber, Hans; Saetrom, Pal. . Molecular Therapy: The Journal of the American Society of Gene Therapy. 2017-12-06, 25 (12): 2705–2714 [2018-08-20]. ISSN 1525-0024. PMC 5768526. PMID 28882451. doi:10.1016/j.ymthe.2017.07.018. (原始内容存档于2018-08-20).
  31. Turunen, Mikko P.; Lehtola, Tiia; Heinonen, Suvi E.; Assefa, Genet S.; Korpisalo, Petra; Girnary, Roseanne; Glass, Christopher K.; Väisänen, Sami; Ylä-Herttuala, Seppo. . Circulation Research. 2009-09-11, 105 (6): 604–609 [2018-08-20]. ISSN 1524-4571. PMID 19696410. doi:10.1161/CIRCRESAHA.109.200774. (原始内容存档于2018-08-20).
  32. Turunen, Mikko P.; Husso, Tiia; Musthafa, Haja; Laidinen, Svetlana; Dragneva, Galina; Laham-Karam, Nihay; Honkanen, Sanna; Paakinaho, Anne; Laakkonen, Johanna P. . PloS One. 2014, 9 (2): e89979 [2018-08-20]. ISSN 1932-6203. PMC 3935957. PMID 24587164. doi:10.1371/journal.pone.0089979. (原始内容存档于2018-08-21).

延伸阅读

外部連結

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.