德爾斐箴言

德爾斐箴言（希臘語：，英語：）据说乃為源自德爾斐阿波羅神廟中的阿波羅神諭之神聖格言，起源於西元前六世紀，為前蘇格拉底（pre-Socratic）時代的希臘民族之一系列道德上的指導方針，它包含許多古希臘的智慧與品格教導；最著名的箴言是鐫刻於阿波羅神廟大門上的“認識你自己”。德爾斐箴言忠告人們要虔誠的生活，是古希腊阿波羅賜給人們的教誨。

古希臘民俗信仰單元系列
古希臘宗教與現代復興的希臘多神教
古希臘宗教主题

根據英文資料[1]顯示，這些寶貴箴言來自於德爾斐阿波羅神廟的神諭，並且由古希臘七賢書面成文，因此德爾斐箴言又名為“七賢誡令”（The Commandments of the Seven）。 也有当代学者认为其原著权不明，很有可能来自当时民间流行的谚语，后来归功于古希臘的七賢人。[2]

雖然德爾斐箴言中傳授大眾要敬重神靈[3]，但是當中也告誡人們要怎麼的遵守道德規範，可以說祂是合乎順天敬神、道德與道義的倫理教育。 為確保原意，此147條箴言保留希臘文、英文與中文三種語文對照方式，其中內含深刻的智慧，原文中涵義深遠，千萬不可斷章取義，此箴言為指導古希臘人生活的架構與道德準則；當中許多道德觀與佛教、儒家思想理念一致。

德爾斐阿波羅神廟入口的三句箴言

德爾斐阿波羅神廟入口的門廊（前庭）上鐫刻有三句箴言：[4][5]

1. 认识你自己（古希臘文：ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ；英譯：Know thyself）

這一句箴言同老子《道德經》中：知人者智也，自知者明也，道理相契合。

2. 凡事勿過度（古希臘文：ΜΗΔΕΝ ΑΓΑΝ，英譯：Nothing in excess or Moderation）

這一句德爾斐箴言與孔子思想方法的核心“中庸之道”不謀而合。

3. 妄立誓則禍近（古希臘文：ΕΓΓΥΑ, ΠΑΡΑ ΔΑΤΗ；英譯：Surety brings ruin）[6]

斯托拜烏斯作品中所引用的147條箴言
阿尔伯特·杜赫雷（Albert Tournaire）所繪的德爾斐阿波羅神廟
西元二世紀，羅馬帝國境內的阿波羅鑲嵌聖像，出自於突尼斯（Túnez）的艾爾迪約姆（El Djem）。
古希臘七賢，源自《紐倫堡編年史》。

以下羅列的147條德爾斐箴言是從約翰尼斯·斯托拜烏斯（Joannes Stobaeus）的作品中節錄出來的。

德爾斐箴言147條[7]
序號希臘文英文中文備註（现存不同譯本）[8] [9]
001.Επου θεωFollow God順天理（道）
002.Νομω πειθουObey the law守律法
003.Θεους σεβουWorship the Gods禮拜諸神
004.Γονεις αιδουRespect your parents孝敬父母
005.Ηττω υπο δικαιουBe overcome by justice由正義,公正（司法）來解決問題
006.Γνωθι μαθωνKnow what you have learned知道你所學到的
007.Ακουσας νοειPerceive what you have heard察覺你所聽到的
008.Σεαυτον ισθιBe Yourself or Know Yourself認識你自己
009.Γαμειν μελλεIntend to get married意向結婚成家
010.Καιρον γνωθιKnow your opportunity了解你的機遇
011.Φρονει θνηταThink as a mortal像凡人一樣去思索（務實）
012.Ξενος ων ισθιIf you are a stranger act like one若你是個陌生人則行動的像個陌生人（或指入鄉隨俗和重禮節，但不忘本色和不过份干涉）
013.Εστιαν τιμαHonor the Hearth (or Hestia)敬重火竈神（或可译为圣火神坛，祭坛，火炉灶，火壁炉，词根与燃烧相关，古时火焰或被视为善与智慧的象征、清浄、正义、真理）
014.Αρχε σεαυτουControl yourself管好你自己
015.Φιλοις βοηθειHelp your friends幫助你的朋友
016.Θυμου κρατειControl anger戒嗔、控制憤怒
017.Φρονησιν ασκειExercise prudence審慎
018.Προνοιαν τιμαHonor providence敬重神的恩惠
019.Ορκω μη χρωDo not use an oath不隨意起誓
020.Φιλιαν αγαπαLove friendship珍愛友誼
021.Παιδειας αντεχουCling to discipline堅守紀律（規律）
022.Δοξαν διωκεPursue honor追尋信義
023.Σοφιαν ζηλουLong for wisdom渴望智慧
024.Καλον ευ λεγεPraise the good讚美優秀（善）
025.Ψεγε μηδεναFind fault with no one不尋找任何人的過失
026.Επαινει αρετηνPraise virtue讚美德行
027.Πραττε δικαιαPractice what is just學習什麼是公正的
028.Φιλοις ευνοειBe kind to friends善待朋友
029.Εχθρους αμυνουWatch out for your enemies留意你的敵對者
030.Ευγενειαν ασκειExercise nobility of character行使高尚的品格
031.Κακιας απεχουShun evil遠離邪惡
032.Κοινος γινουBe impartial宜公正公平，要不偏不倚
033.Ιδια φυλαττεGuard what is yours守護屬於你的事物
034.Αλλοτριων απεχουShun what belongs to others不可覬覦他人之物
035.Ακουε πανταListen to everyone傾聽他人
036.Ευφημος ισθιBe (religiously) silent保持沉靜（宗教的）
037.Φιλω χαριζουDo a favor for a friend施恩予友
038.Μηδεν αγανNothing to excess不過份，避免極端
039.Χρονου φειδουUse time sparingly善用時間
040.Ορα το μελλονForesee the future眼光放长远，預知未來，預先準備好
041.Υβριν μισειDespise insolence輕視傲慢（的態度）
042.Ικετας αιδουHave respect for suppliants尊重懇求者
043.Πασιν αρμοζουBe accommodating in everything有容乃大
044.Υιους παιδευεEducate your sons教育你的兒（孩）子
045.Εχων χαριζουGive what you have貢獻你所擁有的
046.Δολον φοβουFear deceit謹防欺骗（诈骗、骗局、诡计）
047.Ευλογει πανταςSpeak well of everyone人人言善語
048.Φιλοσοφος γινουBe a seeker of wisdom成為智慧的探索者
049.Οσια κρινεChoose what is divine選擇什麼是神聖的
050.Γνους πραττεAct when you know明智方行
051.Φονου απεχουShun murder不殺生，遠離殺害
052.Ευχου δυναταPray for things possible為他人祈禱，爲可能發生的（好）事祈禱
053.Σοφοις χρωConsult the wise請益賢達
054.Ηθος δοκιμαζεTest the character考驗品格
055.Λαβων αποδοςGive back what you have received沐恩必償
056.Υφορω μηδεναDown-look no one勿看輕他人
057.Τεχνη χρωUse your skill運用你的才能
058.Ο μελλεις, δοςDo what you mean to do做你該做的
059.Ευεργεσιας τιμαHonor a benefaction賜予恩澤
060.Φθονει μηδενιBe jealous of no one勿嫉妒他人
061.Φυλακη προσεχεBe on your guard提防他人，保护自己、防人之心不可无
062.Ελπιδα αινειPraise hope讚美希望
063.Διαβολην μισειDespise a slanderer鄙視讒佞
064.Δικαιως κτωGain possessions justly取得財產要公正
065.Αγαθους τιμαHonor good men敬重好人
066.Κριτην γνωθιKnow the judge明理（自己内在的）判断
067.Γαμους κρατειMaster wedding-feasts不縱情逸樂
068.Τυχην νομιζεRecognize fortune知曉運勢，事態
069.Εγγυην φευγεFlee a pledge遠離擔保，不随意替人担保
070.Απλως διαλεγουSpeak plainly表達要明確清晰
071.Ομοιοις χρωAssociate with your peers與平輩，同事合作
072.Δαπανων αρχουGovern your expenses節制你的消費
073.Κτωμενος ηδουBe happy with what you have知足常樂
074.Αισχυνην σεβουRevere a sense of shame要有（尊重）羞恥心
075.Χαριν εκτελειFulfill a favor釋出善意
076.Ευτυχιαν ευχουPray for happiness為幸福祈禱
077.Τυχην στεργεBe fond of fortune把握時勢，事態
078.Ακουων οραObserve what you have heard觀察你所聽到的
079.Εργαζου κτηταWork for what you can own爲了你能（珍惜）擁有的而工作
080.Εριν μισειDespise strife鄙視爭鬥
081.Ονειδος εχθαιρεDetest disgrace痛恨鄙弃恥辱的行為
082.Γλωτταν ισχεRestrain the tongue不造口業
083.Υβριν αμυνουKeep yourself from insolence使你自己不傲慢
084.Κρινε δικαιαMake just judgements做出適當的審斷
085.Χρω χρημασινUse what you have使用你所擁有的
086.Αδωροδοκητος δικαζεJudge incorruptibly判斷廉明拒腐賄
087.Αιτιω παρονταAccuse one who is present莫於背後指責他人
088.Λεγε ειδωςTell when you know言汝所知
089.Βιας μη εχουDo not depend on strength莫恃強凌弱
090.Αλυπως βιουLive without sorrow活在悲傷外，生活不悲观
091.Ομιλει πραωςLive together meekly和諧共處
092.Περας επιτελει μη αποδειλιωνFinish the race without shrinking back不要半途而廢
093.Φιλοφρονει πασινDeal kindly with everyone待人溫和
094.Υιοις μη καταρωDo not curse your sons勿詈汝子，不可辱骂你的孩子
095.Γυναικος αρχεRule your wife指導您的妻子
096.Σεαυτον ευ ποιειBenefit yourself有益於你自己
097.Ευπροσηγορος γινουBe courteous禮讓，讲礼貌
098.Αποκρινου εν καιρωGive a timely response適時給予回應
099.Πονει μετ ευκλειαςStruggle with glory不让荣耀冲昏头
100.Πραττε αμετανοητωςAct without repenting勿執悔行
101.Αμαρτανων μετανοειRepent of sins懺悔罪行
102.Οφθαλμου κρατειControl the eye非禮勿視
103.Βουλευου χρονωGive a timely counsel適時給予建议（建言、忠告）
104.Πραττε συντομωςAct quickly做事要迅速靈活
105.Φιλιαν φυλαττεGuard friendship保護友誼
106.Ευγνωμων γινουBe grateful常懷感恩之心
107.Ομονοιαν διωκεPursue harmony崇尚（崇尚）和諧
108.Αρρητον κρυπτεKeep deeply the top secret重要秘密不可洩
109.Το κρατουν φοβουFear ruling畏惧统治，或指畏惧被统治
110.Το συμφερον θηρωPursue what is profitable追求什麼是有益的
111.Καιρον προσδεχουAccept due measure把握适量的尺度，接受正当（应有、适当）的标准
112.Εχθρας διαλυεDo away with enmities消弭仇恨
113.Γηρας προσδεχουAccept old age接受衰老
114.Επι ρωμη μη καυχωDo not boast in might不浮誇能力
115.Ευφημιαν ασκειExercise (religious) silence对（宗教上的）沉默
116.Απεχθειαν φευγεFlee enmity避免導致敵意
117.Πλουτει δικαιωςAcquire wealth justly公正的賺取財富
118.Δοξαν μη λειπεDo not abandon honor勿棄敬重之心
119.Κακιαν μισειDespise evil鄙視邪惡
120.Κινδυνευε φρονιμωςVenture into danger prudently冒然進入險處須謹慎
121.Μανθανων μη καμνεDo not tire of learning莫於學習感到厭倦
122.Φειδομενος μη λειπεDo not stop to be thrifty莫中斷勤儉的美德
123.Χρησμους θαυμαζεAdmire oracles讚賞神諭
124.Ους τρεφεις αγαπαLove whom you rear愛你所養的
125.Αποντι μη μαχουDo not oppose someone absent莫抵制某個缺席者
126.Πρεσβυτερον αιδουRespect the elder尊重年長
127.Νεωτερον διδασκεTeach a youngster教導後學
128.Πλουτω απιστειDo not trust wealth不依赖财势、莫仗財勢
129.Σεαυτον αιδουRespect yourself尊重你自己
130.Μη αρχε υβριζεινDo not begin to be insolent不著手行使粗野之事
131.Προγονους στεφανουCrown your ancestors為祖增光
132.Θνησκε υπερ πατριδοςDie for your country为國家无畏的付出
133Τω βιω μη αχθου.Do not be discontented by life別對生命產生不滿
134.Επι νεκρω μη γελαDo not make fun of the dead勿拿去世者開玩笑
135.Ατυχουντι συναχθουShare the load of the unfortunate幫不幸者分擔負擔
136.Χαριζου αβλαβωςGratify without harming使高興，滿足而不造成傷害
137.Μη επι παντι λυπουGreive for no one莫为别人（过份）悲傷
138.Εξ ευγενων γενναBeget from noble routes以高尚的方式（路线）达到目标，或指结交高尚品格的伙伴
139.Επαγγελου μηδενιMake promises to no one不对任何人许诺
140.Φθιμενους μη αδικειDo not wrong the dead尊重死者，不错误的对待死者
141.Ευ πασχε ως θνητοςBe well off as a mortal豐富你的生命
142.Τυχη μη πιστευεDo not trust fortune勿恃僥倖
143.Παις ων κοσμιος ισθιAs a child be well-behaved年幼時要行為端正
144.ηβων εγκρατηςas a youth - self-disciplined青年時要自律
145.μεσος δικαιοςas of middle-age - just中年時要正直
146.πρεσβυτης ευλογοςas an old man - sensible年長時要明智和通情達理的
147.τελευτων αλυποςon reaching the end - without sorrow達最終──無憂愁

艾哈努姆碑文
在阿富汗艾哈努姆所出土的刻有一部分德爾斐箴言石塊，該文物年代是西元前二世紀。

希臘化時代的城市艾哈努姆（Ai-Khanoum，這座城市過去曾經是屬於希臘-巴克特里亞王國，現代它則位在阿富汗境內）的遺址內有座英雄祠（Herõon，它是埋葬著受人們所敬重的英雄墓），這座墓被希臘人認定就是基尼斯（Kineas，也被人們稱為希臘殖民的Oikistes〔創建者，這一字彙中文語境也譯為：殖民首领或是城邦英雄〕）安息之所，依年代鑑定可以追溯到西元前300年到250年，在那裡發掘到了一個石塊並且上面鐫刻有一部分德爾斐箴言的碑文（箴言143到147條）：

一、古希臘原文羅列如下──

παῖς ὢν κόσμιος γίνου,
ἡβῶν ἐγκρατής,
μέσος δίκαιος,
πρεσβύτης εὔβουλος,
τελευτῶν ἄλυπος.[10]

二、古希臘文拉丁轉寫與英譯、漢譯羅列如下──

"Païs ôn kosmios ginou（As children, learn good manners；年幼時要行為端正）
hèbôn enkratès,（as young men, learn to control the passions；青年時要自律）
mesos dikaios（in middle age, be just；中年時要正直）
presbutès euboulos（in old age, give good advice；年長時要明智和通情達理的）
teleutôn alupos.（then die, without regret.；達最終──無憂愁）"

上文這些戒律是一位名叫克莱尔库斯（Clearchos or Klearchos）所刻寫上的，這位人士的身分有可能是但也有可能不是亞里斯多德的弟子──索里的克里楚斯（Clearchus of Soli），[11]他從德爾斐阿波羅神廟根據相同的碑文抄寫過來的，以下有段文獻可供考證：

一、古希臘原文羅列如下──

ἀνδρῶν τοι σοφὰ ταῦτα παλαιοτέρων ἀνάκει[τα]ι
ῥήματα ἀριγνώτων Πυθοὶ ἐν ἠγαθέαι·
ἔνθεν ταῦτ[α] Κλέαρχος ἐπιφραδέως ἀναγράψας
εἵσατο τηλαυγῆ Κινέου ἐν τεμένει.[10]

二、英譯、漢譯羅列如下──

1.英譯部分
"These wise commandments of men of old
- Words of well-known thinkers - stand dedicated
In the most holy Pythian shrine
From there Klearchos, having copied them carefully, set them up, shining from afar, in the sanctuary of Kineas"
2.漢譯部分
這些古人的明智誡令
- 知名思想家的良言 - 敬獻於
最聖潔的皮媞亞神殿內
從那兒，克莱尔库斯仔細地謄錄著它們，將自远方而來的光芒，閃耀於基尼斯的聖所中

哲學上對箴言的解釋

被蘇格拉底引用的箴言

蘇格拉底的學生色諾芬（Xenophon），在他的作品《回憶蘇格拉底》（Memorabilia）中有描述了蘇格拉底將箴言認識自己（know thyself）作為與歐西德莫斯（Euthydemus）之間對話的探討主題。在此對話裡蘇格拉底指出認識自己是一切美好事物的起點，而對自己的不了解則是妄想的起點，但是即使從這個起點，也不能肯定一個人知道什麼是好事、什麼是壞事。[12]

蘇格拉底的學生柏拉圖，藉由蘇格拉底採用認識自己激發其對話的特性而廣泛地運用這句箴言。本杰明·喬維特（Benjamin Jowett）在翻譯《柏拉圖對話錄》（Dialogues of Plato）時的索引列出了六種討論或探索德爾斐箴言：認識自己的對話。這些對話（以及史蒂芬奴斯頁碼〔Stephanus numbers〕索引了這些對話開篇的頁面）是〈查米地斯篇〉（Charmides，164D）、〈普罗塔哥拉斯篇〉（Protagoras，343B）、〈費德魯斯篇〉（Phaedrus，229E）、〈菲力帕斯篇〉（Philebus，48C）、〈法律篇〉（Laws，II.923A）、〈阿奇拜得篇之一〉（Alcibiades I，124A, 129A, 132C）。[13]

參考文獻

引文
  1. Thalassa, The Delphic Maxims, Musings of kitchen witch.
  2. H. Parke and D. Wormell, The Delphic Oracle, (Basil Blackwell, 1956), vol. 1, p. 389.
  3. Kaye, 05 October 2008, Maxims of Delphi, KALLISTI, Blogger.
  4. Plato Charmides 165
  5. Allyson Szabo Longing For Wisdom: The Message Of The Maxims 2008 ISBN 1438239769 p8
  6. Eliza G. Wilkins ΕΓΓΥΑ, ΠΑΡΑ ΔΑΤΗ in Literature Classical Philology Volume 22, Number 2 Apr., 1927 p121 https://www.journals.uchicago.edu/doi/abs/10.1086/360881
  7. https://archive.org/details/joannisstobaeian03stovuoft/page/125
  8. Gaius Florius Aetius, Schola Aetii - Reformed Roman Paganism.
  9. https://greekrevivalistmommy.com
  10. Greek Culture in Afghanistan and India: Old Evidence and New Discoveries 页面存档备份，存于, Shane Wallace, 2016, p.215
  11. Greek Culture in Afghanistan and India: Old Evidence and New Discoveries 页面存档备份，存于, Shane Wallace, 2016, p.217
  12. Xenophon describes Socrates use of 'Know Thyself' in Memorabilia 4.2.24 <http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0208:book%3D4:chapter%3D2:section%3D24>
  13. Plato, The Dialogues of Plato translated into English with Analyses and Introductions by Benjamin Jowett, M.A. in Five Volumes. 3rd edition revised and corrected (Oxford University Press, 1892), (See Index: Knowledge; 'know thyself' at Delphi).

來源

参见

延伸閱讀
  • Warbler Press (Author), January 30, 2020, The Delphic Maxims: 147 Ancient Rules for a Happy Life; New York: Warbler Press, ISBN 978-1734588101.

外部链接
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.